Ślady po działach wojennych z 1914 i 1939 roku na górze Basta

Basta (540 m n.p.m.) wznosi się nad osiedlami Piszczki i Talafusy, na południe od miejsca, w którym rzeka Ochotnica wpada do Dunajca, górując przy tym nad drogą prowadzącą z Krościenka w stronę Zabrzeży.

W listopadzie i grudniu 1914 roku, podczas I wojny światowej, w rejonie Basty toczyły się walki między oddziałami austriackimi a rosyjskim, a na samym wzgórzu znajdowało się austriackie stanowisko ciężkich karabinów maszynowych. Po raz kolejny strategiczne znaczenie wzgórza doceniono 4 września 1939 roku, kiedy polscy saperzy wysadzili część wiszącej nad szosą skały, tarasując tym samym drogę nacierającym Niemcom, a na zboczach Basty usadowił się polski ręczny karabin maszynowy. Dopiero po opanowaniu Basty możliwe stało się niemieckie natarcie na ośrodek oporu Wietrznica.

W setną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości, 11 listopada 2018 roku, odsłonięto u stóp wzgórza tablicę pamiątkową, poświęconą „Bohaterom walk z lat 1914-1920”, a 26 października 2019 roku powstała w tym miejscu kolejna tablica – upamiętniająca 80. rocznicę wybuchu II wojny światowej i walk toczonych pod Tylmanową.

Umocnienia z 1914 roku nie zachowały się do dnia dzisiejszego. Natomiast wyraźnym śladem działań z września 1939 roku jest poszarpane wybuchem wschodnie zbocze Basty, doskonale widoczne z miejsca, w którym rozpoczyna się zielony szlak turystyczny na Lubań. Zachowało się również stanowisko ręcznego karabinu maszynowego z września 1939 roku.

Mapa

Lista miejsc, znajdujących się w pobliżu